Na dzień 31 grudnia podatnik powinien dokonać remanentu (spisu z natury).
Co powinien zawierać spis z natury:
• mię i nazwisko właściciela zakładu (nazwę firmy),
• datę sporządzenia spisu,
• numer kolejny pozycji arkusza spisu z natury,
• szczegółowe określenie towaru i innych składników wymienionych w § 27, a także towary stanowiące własność podatnika, znajdujące się w dniu sporządzenia spisu poza zakładem podatnika, jak również towary obce znajdujące się w zakładzie podatnika, z tym, że towary obce nie podlegają wycenie (wystarczające jest ilościowe ich ujęcie w spisie towarów z podaniem, czyją stanowią własność),
• jednostkę miary,
• ilość stwierdzoną w czasie spisu,
• cenę w złotych i groszach za jednostkę miary,
• wartość wynikającą z przemnożenia ilości towaru przez jego cenę jednostkową,
• łączną wartość spisu z natury,
• wartość pomniejszenia, o którym mowa w § 29 (związane z nieopłaconymi w terminie wydatkami), ze wskazaniem pozycji spisu z natury i pozycji w księdze, z którymi związane jest pomniejszenie,
• klauzulę „Spis zakończono na pozycji…”,
• podpisy osób sporządzających spis oraz podpis właściciela zakładu (wspólników).
Do składników majątku objętych spisem z natury należą przede wszystkim:
a) towary handlowe, czyli wyroby przeznaczone do sprzedaży w stanie nieprzerobionym; towarami handlowymi są również produkty uboczne uzyskiwane przy prowadzeniu działów specjalnych produkcji rolnej,
b) materiały (surowce) podstawowe, tj. materiały, które w procesie produkcji lub przy świadczeniu usług stają się główną substancją gotowego wyrobu; są to również materiały stanowiące część składową (montażową) wyrobu lub ściśle z wyrobem złączone (np. opakowania – puszki, butelki) oraz opakowania wysyłkowe wielokrotnego użytku (np. transportery, palety), jeżeli opakowania te nie są środkami trwałymi,
c) materiały pomocnicze – czyli te niebędące materiałami podstawowymi, które są zużywane w związku z działalnością gospodarczą i bezpośrednio oddają wyrobowi swoje właściwości,
d) wyroby gotowe są to wyroby własnej produkcji, których proces przerobu został całkowicie zakończony, wykonane usługi, prace naukowo-badawcze, prace projektowe, geodezyjno-kartograficzne, zakończone roboty, w tym także budowlane,
e) produkcja niezakończona, czyli produkcja w toku oraz półwyroby (półfabrykaty), to jest niegotowe jeszcze produkty własnej produkcji, a także wykonywane roboty, usługi przed ich ukończeniem,
f) braki, tj. nieodpowiadające wymaganiom technicznym wyroby własnej produkcji, całkowicie wykończone bądź też doprowadzone do określonej fazy produkcji,
g) odpady – materiały, które na skutek procesów technologicznych lub na skutek zniszczenia albo uszkodzenia utraciły całkowicie swą pierwotną wartość użytkową.
Oczywiście w sytuacji, gdy firma przykładowo świadczy usługi i nie zakupuje materiałów, towarów czy nie ma produkcji, lub po prostu wszystko jest zużyte lub sprzedane spis będzie zerowy – ale proszę i jego sporządzenie i dostarczenie do biura. Materiały (surowce) to materiały używane do wykonania usług lub produktów. Nie obejmuje ta pozycja przykładowo materiałów biurowych.
Spis z natury sporządzany na koniec roku podatkowego należy wycenić najpóźniej w terminie 14 dni od dnia jego zakończenia.
ZASADY WYCENY SPISU
Podatnik jest obowiązany wycenić materiały i towary handlowe objęte spisem z natury według:
cen zakupu – faktyczna wartość, za jaką przedsiębiorca nabył towar handlowy/materiał (czyli już z uwzględnieniem rabatów i opustów ceny) wynikająca z dokumentu zakupu pomniejszona o wartość podatku VAT podlegającą odliczeniu
lub cen nabycia – cena zakupu powiększona o koszty uboczne związane z zakupem towarów handlowych/materiałów – np. koszty transportu, ubezpieczenia w drodze, załadunku i wyładunku;
lub według cen rynkowych z dnia sporządzenia spisu, jeżeli są one niższe od cen zakupu lub nabycia – uwzględnia się ceny rynkowe stosowane w obrocie rzeczami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia – jeżeli do wyceny towarów przyjmie się kwotę niższą od ceny zakupu lub nabycia, np. z powodu uszkodzenia lub wyjścia z mody, należy przy poszczególnych pozycjach uwidocznić również jednostkową cenę zakupu (nabycia).
Półwyroby (półfabrykaty), wyroby gotowe i braki własnej produkcji wycenia się według kosztów wytworzenia – czyli wszelkich kosztów związanych bezpośrednio i pośrednio z wytworzeniem (przerobem)..